Najpierw miniesej, potem propozycja frameworku prac nad SdU. :)
Wątek pod tytułem jak w temacie przerabialiśmy już kilkukrotnie, ale przypomnę: głosowania
na Wikipedii są nieuniknione.
Niezależnie ile byśmy sobie nie pisali, że *Wikipedia is not a Democracy*, Wikipedia na
demokracji się opierała, opiera i opierać będzie. To cytowane zdanie to jeden z bardzo
popularnych w Polsce "skrótów myślowych", sloganów bardziej zaklinających
rzeczywistość niż ją opisujących.
Wszyscy chcemy, by Wikipedia była merytokratyczna. I zgadzam się z Polimerkiem, że lepiej
by było, gdyby na SdU wypowiadały się osoby, które "się znają" - co już
kilkukrotnie pisałem. Z tego samego powodu był pomysł lepszych artykułów, w których w
przeciwieństwie do AnM ekspertami byliby "udokumentowani eksperci", a nie
"każdy Wikipedysta z ulicy", który sobie zagłosuje bo akurat ma ochotę.
Niestety, nawet jeśli wprowadzimy system ekspercki, pojawia się pytanie, kto i jak ma
ekspertów wybrać. Jakbyśmy się nie starali, zawsze koniec końców dojdziemy do etapu, w
którym ekspertów przyjmuje się przez głosowanie, czy przez wybór "naczelnika projektu
(WP:LA), który wcześniej uzyskał votum zaufania społeczności.
Czyli przechodzimy od demokracji bezpośredniej, do przedstawicielskiej - ale cały czas
demokracji.
Co więcej, sami eksperci suma sumarum, choć liczba uprawnionych jest mniejsza, też
głosują. (na marginesie: z technicznego punktu widzenia także decyzja jednoosobowa jest
"głosowaniem", tak samo przyjęcie opcji za 100% zgodą - to tylko kwestia progów
itd.)
Więcej jeszcze, z przyczyn praktycznych nie rozstrzygamy spraw wymagając 100% porozumienia
(natura ludzka, ograniczenia czasowe etc.), a więc tym bardziej głosujemy.
I bardzo dobrze, że głosujemy, bo w ten sposób minimalizujemy ryzyko wojen edycyjnych.
Fajna jest rada Beno "zróbcie tak i tak", ale każdy z nas ma prawo zadać pytanie
"a dlaczego tak, a nie inaczej?". I jeśli Beno wszystkich takich osób nie
przekona, mamy problem.
Im więcej decyzji będzie podejmowanych uznaniowo i bez odpowiedniej delegacji społeczności
- mandatu zaufania, tym więcej będzie konfliktów i wojenek.
Dlatego naturalnym rozwiązaniem i jedyną nadzieją jest, ostateczne, odwołanie się do
mechanizmów kolektywnych tkwiących w każdym człowieku, a więc sprawdzonych rozstrzygnięć
społeczności.
I mogą być tego lepsze i gorsze formy. Wyłonienie sprawdzonych ekspertów jest IMHO lepszą
z nich - ale zawsze w którymś miejscu musimy wspólnie podjąć decyzję i się na coś umówić.
Inaczej to będzie przepychanie siłowe swojej wizji. Taką samowolkę z przyczyn praktycznych
w pewnym stopniu praktykujemy wszyscy, inaczej byśmy się zadyskutowali na śmierć. Jest to
jednak wszystko w ramach wspólnych uzgodnień (np. administrator w pewnych ramach podejmuje
decyzję samodzielnie).
Z przyczyn ergonomicznych i koordynacyjnych Wikipedia zawsze musi znajdować balans między
grupowym podejmowaniem decyzji a swobodą działania. Nie należy mnożyć głosowań ponad
miarę, ani marnować w nich czasu zbyt wielkiej liczby osób - z drugiej jednak strony nie
mamy być projektem, gdzie rację mają najgłośniejsi, najbardziej zdeterminowani czy
"zasłużeni".
Taki punkt widzenia proponuję przyjąć rozmawiając o SdU.
Najpierw zdefiniować, czym ten projekt ma się naprawdę zajmować, a potem kto ma w nim
właściwie uczestniczyć.
Obecnie sytuacja wygląda tak:
projekt weryfikuje encyklopedyczność tematu i wykonania w przypadku haseł
"wątpliwych"
zgłaszać może każdy
wykonują to wszyscy, na bazie swojej indywidualnej wiedzy na temat Wikipedii (obecna
jakość haseł i rozwój poszczególnych dziedzin) oraz wizji jej rozwoju.
głosowanie większościowe, z marginesem błędu
Ciche (acz heroiczne) założenie jest takie; że sędziowie są obiektywni i reprezentatywni.
Plusy: porównania haseł odbywają się z całością Wikipedii.
otwarty i partycypacyjny styl podejmowania decyzji.
Minusy: przypadkowość i lekki chaos. sędziowie zazwyczaj nie są kompetentni z danej
dziedziny. często głosowanie opiera się na "głosie rozsądku", który przeciąga
innych - różnie to jednak z tym bywa.
Można sobie wyobrazić bardzo wiele różnych modeli alternatywnych, np. rozdzielenie
procedur SdU *encyklopedyczność tematu* i *poprawność wykonania*.
Tę drugą mogą wykonywać laicy, tę pierwszą - IMHO lepiej, gdyby tym się zajmowali
*eksperci* - jednak pod pewnym nadzorem, by nie byli np. zbyt inkluzywni w stosunku do
swojej dziedziny wiedzy w porównaniu z innymi.
Zgadzam się też z Roo, że bardzo pomocna jest automatyzacja - rozstrzygnięcia ustalające
np. "co na pewno jest ency", bo oszczędzają nam masy zachodu.
Przydatna byłaby też praca i synchronizacja stanowisk ekspertów w ramach projektów.
No i wyjaśnienie sobie nazwajem jaką mamy wizję następnego miliona haseł, jak pracujemy i
usuwamy etc.
Na takim frameworku proponuję pracować.
Ufff, tyle. :)
Jeśli ktoś przeczytał całość i uważa to za wartościowe, to się cieszę. :)
michał "a.m." buczyński