05-02-08, Michał Buczyński sandbox@o2.pl napisał(a):
Polimerku, przypuszczam, że w rozmowie szybko osiągnęlibyśmy konsens. Natomiast te cytaty wymagają mojego komentarza.
Na całe szczęście tak nie jest. A dokładnie zasada NPOV i weryfikowalności mówi wyraźnie, że zadaniem Wikipedii _nie_jest_ dążenie do naukowego obiektywizmu oraz "jednej prawdy". Coś takiego jak jedynie słuszny naukowy obiektywizm w ogóle nie istnieje - nawet w ramach samej nauki, która celowo jest tak skonstruowana aby móc ewoluować i dopuszczać w obszarach aktualnie trwających badań różne ścierające się ze sobą koncepcje. Można jedynie w obrębie nauki mówić o dominującym paradygmacie - tzn. zbiorze podstawowych teorii, które są aktualnie akceptowane przez większość (czasami przygniatającą) naukowców zajmujących się daną dziedziną. O "jednej prawdzie" na tematy światopoglądowe i społecznie kontrowersyjne nie da się w ogóle mówić - bo różne światopoglądy i kontrowersje istnieją właśnie dlatego, że nie udało się tej "jednej prawdy" w danym temacie ustalić w sposób zadowalający wszystkich.
Ciekawe, niemniej to nie jest wierne tłumaczenie oryginału.
Cytuję: "Wikipedia has a neutral point of view, which means we strive for articles that advocate no single point of view. Sometimes this requires representing multiple points of view, presenting each point of view accurately, providing context for any given point of view(...)"
Czasem prezentuje się więcej niż jeden punkt widzenia, (możliwie) oddając jego kontekst. Zachowany jest jednak określony rygor, a każdy z punktów widzenia musi być jednak *naukowo zweryfikowany*.
Ten ustęp jasno dotyczy różnych teorii naukowych, a nie np. politycznych czy światopoglądowych sporów i ekwilibrystyk znanych mi z działów "Kontrowersje".
W oryginalnym tekście nie ma nic o "naukowej weryfikowalności" czy opisywaniu wyłącznie teorii naukowych. W ogóle w całym angielskim tekście nie ma nigdzie mowy o wyższości naukowego nad nie-naukowym punktem widzenia. To ewidentnie Twoja nadinterpretacja. Tekst o NPOV był tłumaczony bardzo dawno temu i w tym czasie tekst angielski był wielokrotnie przeredagowywany, głównie pod kątem większej dosadności i prostoty języka - nie wydaje mi się jednak, aby wbrew temu co twierdzisz, nasz tekst "w duchu" jakoś zasadniczo odbiegał od pierwowzoru.
"The policy requires that where multiple or conflicting perspectives exist within a topic each should be presented fairly. <b>None of the views should be given undue weight or asserted as being judged as "the truth"</b>, in order that the various significant published viewpoints are made accessible to the reader, not just the most popular one. It should also not be asserted that the most popular view, or some sort of intermediate view among the different views, is the correct one to the extent that other views are mentioned only pejoratively. Readers should be allowed to form their own opinions."
Jednak nawet odkładając je na bok, pojawił się nam jeden z nieodłącznych problemów Wikipedii - co to znaczy naukowa weryfikowalność.
i z Weryfikowalności:
"Artykuły powinny zawierać tylko taki materiał, który był wcześniej opublikowany w wiarygodnych źródłach, niezależnie do tego, czy ktoś uważa, że ten materiał jest obiektywnie prawdziwy czy nie. Jakkolwiek wydaje się to wbrew intuicji, kryterium umieszczania materiału w Wikipedii jest weryfikowalność, a nie absolutna prawda."
--
Trudno mi się do tego odnieść, jako że nie widzę tego w oryginalnym verifibility. Mogę tylko powiedzieć, że ta definicja weryfikowalności jest ewidentnie błędna.
Hmm.. w oryginalnym tekście angielskim też jest to tak ujęte i to nawet dosadniej, od razu w pierwszej linii tekstu:
http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Verifiability
"The threshold for inclusion in Wikipedia is <b>verifiability, not truth</b>. "Verifiable" in this context means that readers should be able to check that material added to Wikipedia has already been published by a reliable source. Editors should provide a reliable source for quotations and for any material that is challenged or is likely to be challenged, or it may be removed."
Dokument anglojęzyczny pisze co innego - wskazuje, jakie cechy *musi* mieć źródło - z tego jednak nie zachodzi wynikanie w drugą stronę. Wręcz przeciwnie, (mętnie) ostrzega się, że w wielu przypadkach należy zachować większą ostrożność i rygor.
U nas też jest to odpowiednio i dość dokładnie wyjaśnione. Mowa jest o tym, że nie wszystko co jest wydrukowane jest prawdziwe, że ważny jest kontekst stosowania źródeł i że pierwszeństwo w tematach naukowych mają źródła w postaci recenzowanych czasopism specjalistycznych, oraz jak odróżnić źródła wiarygodne od mało wiarygodnych. Podobnie jak w przypadku NPOV nasz tekst był dość wiernym tłumaczeniem artykułu z en, z tymże od tego czasu tekst angielski był wielokrotnie przeredagowywany - jednak jego duch i główna teza - czyli "nie dążymy do ustalania prawdy absolutnej, lecz opieramy się na tym, co jest w źródłach, nawet jak komuś wydaje się, że to nie jest prawda" - została od tego czasu nawet w tekście angielskim jeszcze bardziej dosadnie niż wcześniej wyróżniony, bo jest o tym mowa już w pierwszym jego akapicie.