[Wikipl-l] PRL vice PRL-u

Gemma studio w gemma.edu.pl
Wto, 11 Wrz 2007, 11:36:48 UTC


Długo raziło mnie stawianie przy PRL końcówki, co było hiperpoprawnością
gramatyczną, jednak raziło sztucznością. Moim argumentem było, że skoro
wielu skrótów nie odmieniamy (bo nie da się), to reszty też nie warto, bo
narusza się jednolitość tekstu - np. w NRD, PRL-u i ZSRR. Nie chciałem
jednak mieszać tak słabym argumentem w i tak mocno obciążonej ptracą
Wikipedii. Ostatnio jednak pokazał się w Poradni PWN argument, który możemy
na nasze potrzeby określić w ten sposób, że forma "PRL-u" jest NPOV.

W związku z tym, może po Waszej wstępnej akceptacji zapuścić bota
usuwającego z PRL końcówkę?

Poniżej przytaczam opinię rzeczonej poradni z linka
http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8455

Beno

====
historia PRL-u
Czy poprawnie jest powiedzieć historia PRL czy historia PRL-u? Czy może oba
zwroty są poprawne?
Proszę o pomoc.

W zasadzie oba zapisy są jednakowo poprawne, w każdym razie z punktu
widzenia gramatyki i ortografii. Widzę jednak między nimi subtelną różnicę –
drugi, ten z dywizem, odbieram mianowicie jako nieco nonszalancki.
Zastanawiałem się, czy jest to poczucie czysto subiektywne (i jako takie
nieistotne), czy też istnieją jakieś okoliczności, które by je uzasadniały.
Otóż warto spostrzec, że członem głównym w pełnej nazwie jest
Rzeczpospolita – słowo podniosłe i oficjalne, przy tym rodzaju żeńskiego.
Skrót PRL odmieniamy zaś według deklinacji męskiej (PRL-u, PRL-owi, PRL-em),
przez co główny człon pełnej nazwy schodzi na margines. Wiadomo, że Polska
Rzeczpospolita Ludowa w istocie rzecząpospolitą (tzn. republiką) nie była –
ani polską (tzn. suwerenną), ani ludową (tzn. demokratyczną). Niemniej
jednak jej pełna nazwa brzmiała dostojniej niż skrót, a skrót w wersji nie
odmienionej brzmiał bardziej oficjalnie niż z końcówką fleksyjną,
podkreślającą jego gramatyczną męskość i językową samodzielność.
Ciekawe zresztą, że o ile w języku oficjalnej prasy i książek wydanych przed
rokiem 1989 bardzo częsta była nie odmieniona forma PRL, to formy odmienione
spotykało się tylko w języku potocznym oraz w publikacjach emigracyjnych
(m.in. w paryskiej Kulturze) i w tzw. drugim obiegu. Odmiana PRL-u, PRL-owi
itd. nie tylko więc dowodzi upowszechnienia tego słowa w języku mówionym,
ale też okazuje się symbolem społecznego nieposłuszeństwa i braku akceptacji
sytuacji, w jakiej znalazła się Polska po II wojnie światowej.
Zauważmy na koniec, że skrót nazwy naszego Wielkiego Brata, czyli ZSRR, w
ogóle nie podlegał odmianie, podobnie jak nazwy innych krajów tzw.
socjalistycznego obozu, np. WRL, CSRS, NRD. Odmienianie trzech pierwszych
spośród wymienionych tutaj skrótowców byłoby możliwe, por. ZSRR-u, WRL-em,
CSRS-ie, ale skoro nie było praktykowane, świadczy to o ich małym
rozpowszechnieniu w mowie. Odmieniane były natomiast potoczne i dosyć
lekceważące nazwy wymienionych krajów, mówiło się np., że ktoś pojechał do
Sojuza lub do Enerdówka.
- Mirosław Bańko, PWN
====




Więcej informacji o liście dyskusyjnej WikiPL-l